Szacuje się, że w Polsce mieszka około 10 milionów osób z niesprawnościami: 941 tysięcy osób niewidomych i słabowidzących, 871 tysięcy osób niesłyszących i słabosłyszących, 456 tysięcy osób z poważnymi ograniczeniami ruchu, 130 tysięcy osób z niesprawnością intelektualną. Mimo tych zawrotnych liczb na codziennie większość z nas ich nie widzi. Jeżeli już widzi, to spogląda na osoby z niepełnosprawnością jak na "chorych". Wydaje nam się że nie mamy "my zdrowi" z nimi nic wspólnego. Doświadczenie wszechmocy opuszcza nas gdy mamy zwichniętą kostkę lub zapalenie spojówek. Wtedy dopiero zaczynamy dostrzegać zbyt strome stopnie na klatce schodowej do mieszkania czy zbyt małe napisy na tablicy informacyjnej pobliskiego urzędu. Wtedy mamy pretensję do architektów, że nie przemyśleli swoich projektów i stworzyli bariery, które utrudniają nam życie. Gdy jednak czasowa niedyspozycja mija szybko zapominamy o doznanym dyskomforcie i poniżeniu...
Każdy był, jest lub będzie doswiadczony przez niepełnosprawność. Może to być czasowa niesprawność: niedyspozycja zdrowotna, kontuzja sportowa na treningu czy uraz odniesiony w drodze do pracy. Jednak już starość, związana z drastycznym spadkiem sprawności fizycznej, jest doświadczeniem powszechnym i ogólnoludzkim. Koniec końców, jakiś aspekt niesprawności fizycznej, jest naszym udziałem i naszym wspólnym doświadczeniem. Warto o tym pamiętać na codzień.
Zapewnienie dostępnosci wszystkim potencjalnym użytkownikom budynków i przestrzeni wokół nich jest dla pracodawcy zwyczajnie opłacalne. Zgodnie z polskim prawem firmy zatrudniające powyżej 25 pracowników mają obowiązek zatrudnianiania osób niepełnosprawnych. Nie wywiązywanie się z tego obowiązku skutkuje wysokimi opłatami na fundusz PFRON. Z kolei zatrudnieni pracownicy mają prawo mieć zapewniony dostęp do swojego miejsca pracy.
Pracodawcy, który zatrudnia osoby niepełnosprawne przysługuje miesięczne dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych. Dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych stanowi formę rekompensaty dla pracodawcy w związku ze zwiększonymi kosztami zatrudnienia osób niepełnosprawnych. Dofinansowanie wypłacane jest w formie refundacji na podstawie wniosku oraz miesięcznych informacji o wynagrodzeniach składanych do PFRON.
Wśród 5 milionów ludzi z niesprawnościami są nie tylko pracownicy ale także potencjalni klienci. Ich fizyczny dostęp do siedziby firmy lub jej oddziałów i możliwość skorzystania z informacji, jest podstawowym warunkiem wykonania usługi. W wolnorynkowych realiach gospodarczych klient oczekuje uwzględnienia swoich indywidualnych potrzeb i pójdzie tam gdzie będzie mile widziany.
Wizerunek jest niezwykle istotnym elementem działalności każdej firmy. W kształtowaniu pozytywnego wizerunku firmy, podobnie jak to ma miejsce w przypadku ludzi, dużą rolę odgrywa efekt pierwszego wrażenia. Dlatego tak niezwykle ważna jest dostępność fizyczna - możliwość dojazdu do firmy, łatwego wejścia i bezkolizyjnego poruszania się wewnątrz. Tak samo istotna jest jakość pracy pracowników bezpośrednio kontaktujących się z niepełnosprawnymi klientami i to, by wszyscy pracownicy byli świadomi swojej roli.
Jednak dobry wizerunek to nie tylko pierwsze wrażenie. To także, a może przede wszystkim, wzajemna atmosfera panująca pomiędzy pracodawcą i pracownikami. Wśród niepełnosprawnych pracowników fakt zadbania o ich warunki pracy tworzy lepszą atmosferę i poczucie wzajemnego szacunku w stosunkach z pracodawcą. Tego typu wysiłek włożony w budowanie relacji z pracownikami ma wymierny wpływ na dochody firmy.
Kwestie praw i zasad projektowania dla osób z niesprawnościami są poruszane w szeregu aktów prawnych. Są to między innymi:
- Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych z dnia 25 października 2012 r.
- Ustawa o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebam z dnia 19 lipca 2019 r.
- Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo Budowlane z późniejszymi zmianami,
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie z późniejszymi zmianami,
- Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami,
- Ustawa o ochronie przeciwpożarowej,
- Ustawa Kodeks pracy,
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie,
- Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów,
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach (Dz. U. nr 220, poz. 2181 z późn. zm.),
- Konstytucja RP – art. 30, 32, 68, a szczególnie art. 69, który brzmi: „Osobom niepełnosprawnym władze publiczne udzielają, zgodnie z ustawą, pomocy w zabezpieczaniu egzystencji, przysposobieniu do pracy oraz komunikacji społecznej",
- Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych,
- Ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych,
- Karta Praw Osób Niepełnosprawnych, zawierająca min. zapis o prawie do „życia w środowisku wolnym od barier funkcjonalnych, w tym: dostępu do urzędów, punktów wyborczych i obiektów użyteczności publicznej, swobodnego przemieszczania się i powszechnego korzystania ze środków transportu, dostępu do informacji, możliwości komunikacji międzyludzkiej".